Nếu có ai đó nghĩ rằng ta chỉ sống rồi nhìn đời bằng Dịch với ý rằng ta chỉ có vậy, chẳng chịu nhìn ở góc độ khác thì thật là chẳng hiểu ta, mà cũng chẳng hiểu gì về Dịch rồi. Dịch nào có phải là Dịch, mà cũng chẳng phải cái không Dịch. Gọi là Dịch vậy thôi. Dịch không ở đâu ngoài cuộc sống này bởi Dịch chẳng nằm ngoài vũ trụ. Ta nhìn đời bằng Dịch nghĩa là ta nhìn đời bằng bất cứ thứ gì có thể được. Vậy thôi !
Nhân nay thấy chuyện thiên hạ phân tranh, nhìn quân cờ Xanh - Đỏ ta thấy được quẻ Tốn, thấy cảnh gió thổi trên trời mà gió cũng thổi nơi mặt đất. Chiến tranh chẳng phải đến từ súng đạn bày ra trên chiến trường mới là chiến tranh. Chiến tranh đến từ những tham, sân, si vặt vãnh thường ngày, lâu dần gom góp tích tụ đến mức phải bùng nổ... Đáng lẽ họ là những tâm hồn Càn vương đế, anh minh sáng suốt, ấy thế mà lại để bị khuyết mẻ bởi một Âm ở dưới vốn chỉ đáng cho kẻ tầm thường, làm cho hai bên tương chiến, dân chúng lầm than.
Sở dĩ kẻ ở vương vị, một tay vung ra khiến bao vạn người chết mà lương tâm chẳng chút cắn rứt là vì hắn đã cắt nhỏ lương tâm của hắn ra từng lát mỏng rồi chia đều cho bọn bá quan văn võ dưới quyền. Rồi mỗi kẻ trong bá quan lại tự cắt mỏng lương tâm của mình ra và chia cho đồng nghiệp. Chia dần chia dà, nhấm nháp đâu mất hết rồi tự an ủi cái tâm hồn đã xơ vữa ấy rằng "Tại vua lệnh chứ không phải tại mình... Cả triều đình nào đâu riêng ta..."
Trên Gió mà dưới cũng Gió, vương vị nước này, tước hầu xứ kia, quan nhất phẩm, nhị phẩm... Rồi cũng chẳng cái nào đọng lại. Sự hả hê rồi cũng đi vào hư vô. Tất cả đều theo gió mà bay, thật vô thường, mông lung, như giấc mộng chợt đến rồi tan...
Như Trịnh Công Sơn từng hát:
"Sống trong đời sống cần có một tấm lòng.
Để làm gì em biết không ?
Để Gió cuốn đi...
Để Gió cuốn đi..."
Ngay cả tấm lòng mà sau cùng cũng phải để Gió cuốn đi, huống hồ là những thứ ấy...
Thiệt là...
"Sự đời như thể phù vân
Can qua cũng chỉ dăm ba tiếng cười"
Đừng nghĩ những gì tôi nói đều được tất cả chấp nhận. Dăm ba người gật gù là đủ rồi.
-dongquangus-